Czynnik R290 w pompach ciepła – co to takiego?
Wciąż jeszcze wielu sprzedawców pomp ciepła zachwala urządzenia wykorzystujące R32 jako te z „nowym czynnikiem”, a na rynku coraz bardziej rozpycha się nowy produkt, pompy ciepła z czynnikiem R290. Czy to rzeczywiście przyszłość branży?
Pisaliśmy niedawno o tym, czym różni się czynnik R32 od najpopularniejszego w ostatnich latach czynnika R410A. Wielu twierdzi, że przyszłość należy jednak do substancji ukrytej pod skrótem R290. Co to takiego.
CZYNNIK R290 TO NIC INNEGO JAK… PROPAN
Propan to bezbarwny i bezwonny gaz z grupy alkanów o wzorze chemicznym C3H8. Większość z nas kojarzy go prawdopodobnie z mieszaniny z butanem, która znana jako LPG wykorzystywana jest w samochodach na gaz i domowych kuchenkach na butle. Dodamy jeszcze tylko, że jego temperatura wrzenia wynosi -42 stopnie Celsjusza i przejdziemy do najczęściej zadawanych w przypadku tego czynnika pytań: Czy propan jest palny? Czy pompa ciepła na tym czynniku może być przyczyną pożaru w naszym domu?
Odpowiedź na pierwsze pytanie brzmi – tak. R290 jest czynnikiem palnym o klasie palności A3. Odpowiedź na drugie pytanie to jednak zdecydowane nie. Pompa ciepła na propan jest bowiem nieporównywalnie bezpieczniejsza niż znajdujące się w milionach polskich domów butle gazowe.
W przypadku urządzeń wykorzystujących R32 mówimy bowiem o stosunkowo niewielkiej objętości czynnika chłodniczego (dla przykładu, z karty katalogowej urządzenia typu monoblok o mocy nominalnej 22 kW, którą otrzymaliśmy od jednego z wiodących producentów tego typu urządzeń jest to tylko 1,3 kg czynnika). Nie da się tego porównać z 11-kilogramową butlą montowaną pod kuchenką gazową.
Na uwagę zasługuje też fakt, że R290 to jednak coś innego, niż jego mieszaniną z butanem. W przypadku czynnika chłodniczego granica palności jest o 40% wyższa niż w LPG. W praktyce oznacza to, że nawet po uwolnieniu całego propanu z układu do kotłowni, jego stężenie będzie zbyt niskie, by mógł się on zapalić.
CZYNNIK R290 – JAKIE MA ZALETY?
Propan jest zdecydowanie najbardziej ekologicznym czynnikiem chłodniczym ze stosowanych do tej pory. Jego GWP (tzw. współczynnik ocieplenia globalnego) wynosi 3. W przypadku R32 wynosi on 550-675 (w zależności od badania), a w R410A – aż 2087,5. Mówimy więc o rewolucji z punktu widzenia środowiska naturalnego.
Korzystnie prezentują się też cena czynnika oraz jego wydajność. Pompy ciepła na nim oparte bez problemu są w stanie uzyskać wodę o temperaturze 70 stopni Celsjusza, co pozwala przewidywać spory potencjał tego rozwiązania w przypadku termomodernizacji istniejących budynków.
Pod względem technicznym propan może więc wyprzeć w najbliższych latach czynnik R32. Wiele zależeć będzie od tego, czy sprzedawcy będą w stanie pokazać użytkownikom końcowym, że to bezpieczne rozwiązanie. Wiara w to jest chyba jednak coraz większa, bo kolejni producenci prezentują nowe urządzenia oparte właśnie na czynniku R290.